Klein of groot leed, wat is de vraag achter de vraag?!
Mantelzorger Anna vindt openingen tijdens de coaching.
Voor Anna dreigde de mantelzorg voor haar moeder teveel te worden. In het eerste deel over deze casus (zie Blog Klein leed (deel 1)) hielp ik Anna eerst over haar gêne heen te komen: vergeleken bij alle ellende in de wereld vond zij haar coachingsvraag eigenlijk maar klein leed.
Luisteren, doorvragen en erkennen
Als coach hoefde ik daarvoor weinig anders te doen dan te luisteren, waar nodig door te vragen en te erkennen. Het beeld dat tevoorschijn kwam was niet uitzonderlijk voor mantelzorgers maar wel schrijnend. Steeds meer was de zorg voor haar moeder haar privéleven gaan beheersen. Spontaan leuke dingen doen zat er nauwelijks meer in. Anna had gemerkt dat uit haar vriendenkring ook minder initiatieven haar kant op kwamen, ze moest toch meestal neen zeggen. Haar moeder woonde nu nog zelfstandig en wilde er niet aan denken de stap te zetten naar een verzorgingshuis. Bovendien, die waren er in hun oude vorm niet meer en de particuliere variant ervan was wel erg kostbaar. Mede door haar loyaliteit jegens haar moeder voelde Anna zich klem zitten in de situatie.
Openingen naar verandering
Gaandeweg kwam een ander beeld boven. Toen ik haar had uitgenodigd de zorgsituatie te ontrafelen, ontstonden er tot Anna’s eigen verbazing punten die mogelijk aangepakt konden worden. In de eerste plaats doorzag Anna, dat zij alle mantelzorgwerk voor haar moeder naar zich toe had getrokken. Het kostte moeite om haar verantwoordelijkheidsgevoel los te laten, maar op dit punt zou zij actie kunnen nemen. Contact met de gemeente en met professionele instanties zou een eerste stap worden om de zorg voor haar moeder meer te verdelen.
De vraag achter de vraag
Een tweede ontdekking was nog belangrijker. Anna kreeg tijdens de coaching door hoezeer de relatie met haar moeder een rol had gespeeld bij de last die zij in toenemende mate op haar schouders had genomen. Zij zag nu in dat een flink deel van de tijd die zij bij haar moeder doorbracht diende om haar eenzaamheid weg te nemen. Haar moeder speelde daarin niet eens een directe dwingende rol. Het ging subtiel: “Kom morgenmiddag maar langs, en neem dan wat eten mee, dan kunnen we ’s avonds naar Kunst en Kitch kijken”, zei ze bijvoorbeeld. Anna moest toegeven dat ze gevoelig was voor het eenzaamheid vraagstuk. Daar moesten we later nog maar eens naar kijken. Maar nu had ze echt teveel van zichzelf weg gegeven.
Uitdaging: hoe maak ik dit bespreekbaar bij mijn moeder
Anna was blij met de ontdekkingen. Dit bood kansen. Maar een nieuwe uitdaging diende zich aan: hoe bespreek ik dit met mijn moeder?! Daarover volgende keer meer.
Basismodel van interactie als krachtig hulpmiddel
Ook in deze casus heb ik het basismodel van interactie gebruikt (zie de pdf op onze website). Met name voor de analyse van de interacties is het een krachtig hulpmiddel.
Vragen naar aanleiding van deze casus?
Veel mantelzorgers dreigen in zo’n situatie terecht te komen. Misschien herken je er jezelf wel in en voel je de drang ook eens gesprek te voeren. Zie Support bij verandering – Trail of Life en bel me: 06-11199841.
