Misverstand in de interactietheorie: Natuurlijk telt de inhoud wel!

Deel 1: Verbalen, nonverbalen en vocalen

In de interactietheorie gaat het om het effect van gedrag.

Dat de nonverbalen en zelfs de vocalen meer invloed hebben dan de verbalen is welbekend. Als je het totale effect van interactie op 100 procent stelt is de meest extreme opvatting dat de verbalen (alles wat met woorden tot uiting wordt gebracht) slechts voor circa 5 procent meedoen, de nonverbalen (zeg maar de lichaamstaal) voor 80 procent en de vocalen (alle effecten van je stemgebruik) voor 15 procent. Zie ook  Effectieve interactie – Trail of Life

In mijn trainingen blijkt het altijd weer de moeite waard in te zoomen op de sterke en minder sterke kanten van de deelnemers en hun mogelijkheden op dit gebied door oefening te versterken.

Een paar simpele voorbeelden

• Iemand wordt naar voren gehaald om zijn standpunt uit te leggen. Door de spanning staat hij helemaal krom en spreekt hakkelend zijn boodschap uit. Het gehoor wordt daardoor afgeleid en mist de inhoud van zijn boodschap grotendeels.
• In een poging anderen te overtuigen laat een spreker al zijn zinnen vergezeld gaan door een heftig armgebaar. Het effect is tegenovergesteld.
• Iemand heeft niet in de gaten dat hij wel heel zachtjes èn binnensmonds spreekt. Uit zijn gehoor klinkt regelmatig “Wat zeg je?”. Anderen doen net of ze luisteren of haken helemaal af.
• Sterke debaters (denk aan Rutte en Wilders) maken maximaal gebruik van de drie componenten van interactie en zijn zich voortdurend bewust van de effecten.
• Sommige stemmen herken je meteen, ook als je de spreker niet ziet. De emotionele effecten van iemands stemgeluid kunnen heftig zijn. Denk aan Trump, die bij volgelingen en haters al een sterke reactie op roept, zonder de inhoud van zijn woorden te verstaan.

Misverstand

Omdat de verbalen vergeleken met de nonverbalen en de vocalen zo weinig effect hebben denkt men dat de inhoud niet telt. Het tegendeel is waar. Aan die inhoud zul je dus juist veel aandacht moeten besteden. Daar gaan we in Deel 2 op in.

Volgende keer Deel 2: interactielessen uit de verkiezingen

We zoomen in op het optreden van Dilan Jesilgoz. “Sterk”, zeggen de sympathisanten van haar en haar partij. “Maar waar blijft de inhoud?” vragen haar criticasters. Ik voeg er aan toe: wees niet te bang voor je achterban!